جوان آنلاین: تنشها بار دیگر در تنگه تایوان تشدید شده و چین تمرینات نظامی گسترده «شمشیر مشترک» را با شبیهسازی حمله احتمالی به تایوان برگزار کرد. این رزمایش تمامعیار که گفته میشود پاسخی به «اقدامات جداییطلبانه» رهبران جدید تایپه است، میتواند آتش جنگ را در شرق آسیا شعله ور کند که برای اقتصاد بحرانی جهان نگرانکننده است.
رهبران چین که همواره گفتهاند اجازه استقلال به تایوان نخواهند داد، برای اینکه نشان دهند چقدر در این راهبرد امنیتی خود جدی هستند به آخرین گزینههایشان متوسل شدهاند تا دولتمردان جدید این شبهجزیره را که سودای جدایی از سرزمین اصلی را دارند، سر جای خود بنشانند. تلویزیون دولتی چین (سیسیتیوی) اعلام کرد که این کشور در چارچوب یک رزمایش نظامی حملات موشکی ساختگی در نزدیکی تایوان انجام داده و جتهای جنگنده حامل موشک به همراه بمبافکنها را به پرواز درآورده است. این رزمایش نظامی که روزهای پنجشنبه و جمعه برگزار شد به گفته پکن با هدف تنبیه لای چینگ ته، رئیسجمهور جدید تایوان راهاندازی شده است. ارتش آزادیبخش خلق چین اعلام کرد که این رزمایشنظامی با مشارکت ارتش، نیروی دریایی و نیروی هوایی در اطراف تایوان آغاز شده است. در بیانیهای که این نهاد چینی منتشر کرده، آمده است: «رزمایشها در تنگه تایوان، شمال، جنوب و شرق تایوان و همچنین مناطقی در اطراف جزایر کینمن، ماتسو، ووکیو و دونگین تحت کنترل تایوان انجام میشود.»
همزمان رسانههای دولتی چین گفتند که دهها جت جنگنده حامل موشک همراه با کشتیهای جنگی برای شرکت در این رزمایش به منطقه فرستاده شده اند. خبرگزاری شینهوا گزارش کرد که رزمایش دو روزه چین «شمشیر مشترک ۲۰۲۴» نام دارد و هدف آن «تمرکز بر آمادگی گشتزنی مشترک هوایی- دریایی- رزمی، کنترل مشترک و جامع میدان نبرد و حملات مشترک دقیق به اهداف کلیدی» است.
فرمانده ارتش چین هم در اظهاراتی گفته است: «این مجازاتی قوی برای اقدامات جداییطلبانه تایوان و هشداری شدید در برابر مداخله و تحریک نیروهای خارجی است.» از سوی دیگر، یک مقام ارشد امنیتی تایوان به رویترز گفته که چندین بمبافکن چینی حملات ساختگی به کشتیهای خارجی در نزدیکی انتهای شرقی کانال باشی انجام دادند. این مقام اضافه کرد که چندین قایق گارد ساحلی چین نیز تمرینهایی را در سواحل شرقی تایوان انجام دادند که از آن جمله میتوان به بازرسی ساختگی کشتیهای غیرنظامی اشاره کرد.
پکن: بخش جدایی ناپذیر است
مانورهای دو روزه در تنگه تایوان سه روز پس از روی کار آمدن لای آغاز شد. چین تایوان را قلمرو خود میداند و لای را به عنوان یک «جداییطلب» محکوم میکند. این کشور بهشدت از سخنرانی لای در مراسم تحلیف انتقاد کرد. رئیسجمهور جدید تایوان از پکن خواسته بود تهدیداتش را علیه این جزیره متوقف کند و گفته بود که دو طرف تنگه تحت تابعیت یکدیگر نیستند؛ اظهاراتی که خشم پکن را به همراه داشته است. وو کیان، سخنگوی وزارت دفاع چین در توضیحاتی در خصوص برگزاری این رزمایش تأکید کرد که این اقدام با هدف آزمایش تواناییهای چین در کنترل قدرت در تایوان و همچنین انجام حملات مشترک و اشغال مناطق کلیدی این جزیره صورت گرفته است. وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین نیز گفت: «باید تأکید کنم که تایوان بخشی جداییناپذیر از خاک چین است. این هم یک واقعیت مبتنی بر تاریخ و هم وضعیت واقعی است که در آینده تغییر نخواهد کرد. استقلال تایوان محکوم به شکست است.» این اقدامات چین با واکنش رسمی تایوان هم روبهرو شد و لن چیا لونگ، وزیر خارجه تایوان در سخنرانی تأکید کرد که تایپه تسلیم فشارهای چین نخواهد شد. او همچنین گفت: «ما قرار نیست، چون چین چنین رزمایش نظامی را انجام داده، امتیازی به آنها بدهیم و ما همچنان به توسعه دموکراسی در تایوان متعهد هستیم.»
چین در دو سال گذشته دهها رزمایش مختلف ترکیبی را در اطراف تایوان برگزار کرده تا آمادگی خود را برای مقابله با هرگونه اقدامات تنشزا و سیاستهای جداییطلبانه در تایوان بالا ببرد. به نظر میرسد با روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران در تایوان، افکارعمومی این منطقه خواستار جدایی از چین واحد است، اما این اقدام میتواند آتش جنگ را در شرق آسیا شعلهور کند.
واکنش امریکا
یک مقام ارشد امریکایی روز پنجشنبه اقدامات پکن را «بی پروا» توصیف کرد و از چین خواست پس از آغاز تمرینات نظامی در مجاورت تایوان، خویشتنداری کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام واشینگتن به چین درباره استفاده از انتقال سیاسی در تایوان «به عنوان بهانه و توجیهی برای اقدامات تحریکآمیز یا سرکوبگرانه» هشدار داد. وی خاطرنشان کرد که اقدامات چین خطر تشدید تنش را به همراه دارد و منجر به فرسایش هنجارهای دیرینهای میشود که صلح و ثبات منطقه را برای دههها حفظ کرده است. ناوگان هفتم نیروی دریایی امریکا در واکنش به رزمایش چین به رویترز گفته است که نیروی دریایی امریکا همچنان به حفظ نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین متعهد است و تلاش میکند امنیت و ثبات منطقهای را در اقیانوسهای هند و آرام برقرار سازد.
تایوان و ایالات متحده هیچ رابطه دیپلماتیک رسمی با یکدیگر ندارند زیرا واشینگتن حاکمیت پکن را بر این جزیره به رسمیت میشناسد، اما در عین حال خود را موظف میداند که از این جزیره حمایت کند. در دو سال اخیر هم دولت امریکا با امضای قراردادهای نظامی با تایوان، هزاران تن سلاح به این منطقه ارسال کرده که خشم پکن را در پی داشته است. به گزارش «اسپوتنیک»، سخنگوی وزارت خارجه چین دیروز گفت: «پکن از واشینگتن میخواهد که حمایت از نیروهای استقلالطلب تایوان را متوقف کند. تایوان بخشی جداییناپذیر از چین است، این موضوع هم یک واقعیت تاریخی و هم وضعیتی تثبیت شده است.»
رهبران پکن بارها هشدار دادهاند که اجازه نخواهند داد کشورهای غربی در امور داخلی این کشور مداخله کنند و گفتهاند با همه ابزارهای خود با این تهدیدات مقابله خواهند کرد. واشینگتن قصد دارد با درگیر کردن چین در تایوان، این غول نوظهور شرقی و رقیب اصلی خود در عرصه جهانی را مهار کرده و همچنان هژمونی رو به افول خود را که متزلزل شده است برای مدتی حفظ کند.
با اینکه تایوان یک جزیره کوچک به شمار میرود، اما از منظر اقتصادی برای غربیها اهمیت بهسزایی دارد و سران کاخ سفید روی این شبهجزیره تمرکز بیشتری دارند. جنگهای کنونی به دلیل درهم تنیدگی اقتصاد جهانی بر سایر مناطق هم تأثیر میگذارد لذا درگیری در تایوان هم برای جهان به لحاظ اقتصادی گران تمام خواهد شد، زیرا تایوان بزرگترین تولیدکننده صنایع نیمه هادی پیشرفته در جهان است. شرکت تولید نیمههادی تایوان ۶۵ درصد از صنعت نیمههادی جهان و ۹۰ درصد از پیشرفتهترین تراشهها را تولید میکند. اگر درگیری بین چین و تایوان آغاز شود، زنجیرههای عرضه جهانی به شدت مختل میشود که به ضرر منافع ایالات متحده است. در اوایل سال جاری میلادی، یک گزارش امریکایی هشدار داد که سناریوی جنگ در تایوان میتواند برای اقتصاد جهانی معادل ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی هزینه داشته باشد که معادل ۱۰ تریلیون دلار است و بنابراین همه طرفها دلایلی برای فکر کردن مکرر دارند تا از افتادن در دامان جنگ جلوگیری کنند.